Παρασκευή 12 Ιουλίου 2019

γράφει ο Δημήτρης Βαρβαρήγος

Το πριν και το μετά την παύλα
Ηρώ Νικοπούλου

Είναι ο τίτλος της πέμπτης ποιητικής συλλογής της Ηρώ Νικοπούλου. Μια παύλα που σηματοδοτεί τα χρονικά όρια μιας ζωής με την ημερομηνία γέννησης και θανάτου.


Τα βιβλίο είναι χωρισμένο σε δύο ενότητες. Η πρώτη ενότητα φέρει τον τίτλο του βιβλίου, δανεισμένος από το δεύτερο ποίημα, και η δεύτερη φέρει τον τίτλο «Μέρες του σήμερα». Και στις δύο ενότητες διαφαίνεται καθαρά η συναισθηματική φόρτιση της ποιήτριας καθώς έχει να κάνει με την έλλειψη ως απόρροια της ζωής. Από το πρώτο μόλις ποίημα μας δίνει το στίγμα του ύφους απόδοσης των ποιημάτων της. Το χαρτί στον ρόλο του καμβά, η πένα στον ρόλο του χρωστήρα, οι λέξεις στον ρόλο των χρωμάτων χτίζουν μέσα από τα νοήματά τους εικόνες μιας εύπλαστης ζωής.


Πρόκειται για ένα βιβλίο που αφήνει ένα παράλληλο συναίσθημα, σαν να κοιτάζεις έναν πίνακα νεκρής φύσης που, ενώ μέσα του είναι όλα σε μια παγωμένη ακινησία, τον περιεργάζεσαι και τον αποδέχεσαι με θετική αίσθηση. Το ίδιο συμβαίνει και με τις λέξεις που χρησιμοποιεί για να υφάνει η Νικοπούλου τον καμβά της συλλογής, απέναντι στον άχρονο χρόνο που συνεχίζει να απλώνει το γερό δίχτυ της λήθης σε κάθε οριακό κι αναπότρεπτο γεγονός, αποδεικνύοντας πως η συνέχεια της ζωής δεν φθίνει ποτέ.


Και η μετά την παύλα, νεκρή φύση· ως η ψυχική φόρτιση της ποιήτριας να βρίσκεται ανάμεσα σε λέξεις που γεννούν ερωτήματα και στοχασμούς για το μετά, για την απώλεια και την αλλαγή συνηθειών μιας αλλοτινής εύπλαστης-όμορφης ζωής. Το πνεύμα της βούλεται να ψιθυρίσει με λέξεις τη μετά την παύλα πρόκληση της ζωής και γράφει στο ομότιτλο ποίημα της. 

Μοιάζει κάπως σαν απειλή θανάσιμη 

εκείνη η παύλα 

απ’ τη χρονολογία γέννησης μετά 

λες και δεν είναι πιο σημαντική η έναρξη 

αλλά η εκκρεμότητα της λήξης. 

Κάθε που βλέπω ζώντος βιογραφικό 

άγχος με πιάνει δέος πανικός 

και αποστρέφω ένοχα το βλέμμα 

από φόβο μήπως όσο κοιτώ 

συμπληρωθεί στα μάτια μου μπροστά 

εκεί 

ο αριθμός που λείπει 

Θα ’ναι τότε εξ επαφής 

σαν να εκτέλεσα. 

Μία συλλογή πλούσια συναισθημάτων με όσα το πνεύμα, της ποιήτριας η φαντασία, οι αλήθειες και οι εμπειρίες που αποκόμισε από τη ζωή και δημιούργησε με εκφραστικότητα. Μια δουλειά ομολογουμένως ολοκληρωμένη και ώριμη.



Σαν μοναχικός διαβάτης σε μια ξένη ενδοχώρα, κρατώντας στα χέρια της το ιερό νόημα ενός μύθου, αναζητεί την ελευθερία μέσα από τη ποίηση που ανήσυχη καταπιάνεται με τα μεγαλύτερα, δυσκολότερα και ουσιώδη θέματα που έχουμε στη ζωή μας. 

Μέσα από το έντεχνο πλέξιμο των λέξεων και τις δυνατές έννοιες των ποιημάτων της νιώθεις μετέωρος μπροστά στην απειλητική εξόντωση της πραγματικότητας. Σαν μοναχικός διαβάτης σε μια ξένη ενδοχώρα, κρατώντας στα χέρια της το ιερό νόημα ενός μύθου, αναζητεί την ελευθερία μέσα από τη ποίηση που ανήσυχη καταπιάνεται με τα μεγαλύτερα, δυσκολότερα και ουσιώδη θέματα που έχουμε στη ζωή μας. Ελευθερία, Έρωτας, αγάπη, πόνος, θάνατος. 

Βιώνεις μαζί της τις περιπέτειες των λόγων της και χωρίς αμφιβολία γίνεται ορατό ένα αποτέλεσμα, σαν να πλησιάζεις τον πάσχοντα Άνθρωπο, σαν να θέλεις να αγγίξεις τις πληγές του, να μιλήσεις τρυφερά και να αρχίσεις εξομολογήσεις στα κοινά πάθη που πάντα αφήνει το αίσθημα εκπληρωμένο ή ανεκπλήρωτο. Διαβάζοντας βρίσκεις την απάντηση, ότι η ποίηση είναι παντού και πάντοτε σε κάθε λέξη παρούσα. Όπως ο έρωτας στη ζωή του ασώτου, που τον βιώνει σαν το θάνατο ως το τελικό συμβάν της ύπαρξης και του επιβάλλει τους κανόνες του παιχνιδιού της ζωής. Ρεαλιστικά συναισθηματικός και συχνά αλληγορικός λόγος που ως εκφραστής αποτυπώνει με ασύλληπτη ψυχική όσο κι εμπνευσμένη φόρτιση το χάος των διατελούντων αλλαγών που φέρνει ο χρόνος μέσα στον απόηχο του εγώ και του εσύ.

Δημήτρης Βαρβαρήγος-Ηρώ Νικοπούλου στην εκπομπή Μέσα από Σένα Symban World Radio
Παρ’ όλη την γλυκόπικρη αίσθηση που σου αφήνουν ως απόηχο τα ποιήματά της, η ίδια ακολουθεί τον μετά την παύλα δρόμο με όνειρα κι ελπίδες σε έναν κόσμο ασυμβίβαστων ανταλλαγών (ζωή-θάνατος) και αναζητήσεων στην καθημερινή συνήθεια και στις διαπροσωπικές σχέσεις να έρχεται η ανατροπή να δηλώσει την ανυπαρξία των πραγμάτων και αντίστροφα πάλι πολύ περισσότερο όταν προβάλλεται η έλλειψη να εμφανίζεται αυτούσια η ύπαρξη των μελλοντικών συναισθηματικών προορισμών. Η αναπόληση ως κύριο συστατικό στοιχείο διαπνέει το πνεύμα της συλλογής με έναν πολύμορφα συνεκτικό λόγο –με όλη τη σημασία της απεικόνισης των εννοιών– αφήνει το καθένα χωριστά να αγγίζει χορδές ψυχικής ωριμότητας. 

Όλα ανεξαιρέτως τα ποιήματα και στις δύο ενότητες χαρίζουν τη βαθιά προσήλωση που χρειάζεται η σωστά εκφρασμένη ποιητική γλώσσα. Περνούν μηνύματα μεταφέροντας τον αναγνώστη στην αφετηρία για προβληματισμό και με έκδηλο ενδιαφέρον να τεθεί πρωταγωνιστής στις ιδεολογικές της προσεγγίσεις. Λόγος ιδανικά ποιητικός, γίνεται ψηφίδα φωτεινή όπου ο αναγνώστης μέσα από την αναγνωστική του νηφαλιότητα αφομοιώνει την άποψη ενός άλλου ψυχικού κόσμου. Την εσώτερη ψυχή, της Ηρώ Νικοπούλου. 


* Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΑΡΒΑΡΗΓΟΣ είναι συγγραφέας. 
Τελευταίο του βιβλίο, το μυθιστόρημα «Anima mia» (εκδ. Εντύποις). 






Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου